Κίρρωση του ήπατος

Το ήπαρ (συκώτι), είναι ένα όργανο που βρίσκεται στο δεξί πάνω τμήμα της κοιλιάς και εκτελεί σημαντικές, πολλαπλές ζωτικές λειτουργίες στον οργανισμό.

Το ήπαρ φιλτράρει τις τοξίνες από το αίμα, ρυθμίζει την πήξη του αίματος, ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα και μεταβολίζει τα θρεπτικά συστατικά των τροφών.

Ωστόσο όταν στο ήπαρ δημιουργηθεί φλεγμονή από κάποια διαταραχή ή λοίμωξη, τότε επηρεάζεται η δομή του και διαταράσσεται η λειτουργία του.

Οι χρόνιες φλεγμονές προκαλούν την σταδιακή και ανεπανόρθωτη βλάβη των κυττάρων του ήπατος, οδηγώντας σε κίρρωση, ηπατική ανεπάρκεια και θάνατο.

Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν σε κίρρωση του ήπατος

Η κίρρωση μπορεί να προέλθει από πολλές και διαφορικές αιτίες, όπως:

• Κατάχρηση αλκοόλ. Η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και καταστροφή των ηπατικών κυττάρων. Η κατανάλωση αλκοόλ που οδηγεί σε κίρρωση είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο.

• Οι χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες. Οι ιογενείς ηπατίτιδες Β, C και D καταστρέφουν τα ηπατικά κύτταρα και εάν δεν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οδηγούν σε κίρρωση.

• Οι χρόνιες φλεγμονές και αποφράξεις των χοληφόρων αγγείων. Η ύπαρξη λίθων στο χοληδόχο πόρο (χοληδοχολιθίαση) μπορεί να προκαλέσει απόφραξη του χοληφόρου συστήματος με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ροή της χολής προς στο λεπτό έντερο προκαλώντας οίδημα και ουλές στο ήπαρ.

• Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Πρόκειται για μεταβολική νόσο κατά την οποία συσσωρεύεται λίπος στο ήπαρ, το οποίο οδηγεί σταδιακά σε φλεγμονή και χρόνια ηπατική νόσο, την μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα που μπορεί να προκαλέσει κίρρωση του ήπατος. Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος εμφανίζεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα με αυξανόμενη συχνότητα λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής και συνυπάρχει με την παχυσαρκία, το σακχαρώδη διαβήτη, την υπέρταση και άλλες μεταβολικές διαταραχές.

• Ορισμένες κληρονομικές και αυτοάνοσες νόσοι. Κάποιες γενετικές παθήσεις όπως η αιμοχρωμάτωση και η νόσος του Wilson μπορεί να προκαλέσουν κίρρωση του ήπατος. Επίσης υπάρχουν ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει τα κύτταρα του ήπατος.

Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί η κίρρωση του ήπατος

Η διαταραχή της λειτουργίας του ήπατος προκαλεί στην αρχή ήπια συμπτωματολογία, η οποία γίνεται ολοένα και πιο έντονη καθώς εξελίσσεται η νόσος.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι:

• Αδυναμία, κόπωση και ήπιες ενοχλήσεις στην κοιλιά

• Ναυτία, ανορεξία, απώλεια βάρους

• Αιμαγγειώματα στο δέρμα

• Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών

• Διόγκωση της κοιλιάς

• Σκούρα ούρα

• Έντονος Κνησμός σε όλο το σώμα (ειδικότερα το βράδυ)

• Πρήξιμο στα πόδια

• Σύγχυση

• Δυσκολία στην αναπνοή

• Πυρετός

• Έντονο κοιλιακό άλγος και διόγκωση

Πως γίνεται η διάγνωση της κίρρωσης του ήπατος

Ο γιατρός θα λάβει το ιστορικό του ασθενούς σχετικά με την διατροφή, τις φαρμακευτικές αγωγές που λαμβάνει, την κατανάλωση αλκοόλ, τα υποκείμενα νοσήματα που έχει, κ.α.

Ο γιατρός θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή σε όλο το σώμα και ειδικότερα στην περιοχή της κοιλιάς για να διαπιστώσει πιθανή διόγκωση της κοιλιάς και του ήπατος.

Θα παραπέμψει τον ασθενή σε αιματολογικές εξετάσεις, όπως έλεγχο ηπατικών ενζύμων, AST, ALT, εξέταση για ηπατίτιδα B και C, κ.α.

Επίσης θα συστήσει ανάλογο απεικονιστικό έλεγχο, όπως υπερηχογράφημα, μαγνητική τομογραφία και ελαστογραφία του ήπατος.

Ποια είναι η θεραπεία για την κίρρωση του ήπατος

Δυστυχώς θεραπεία για την αντιστροφή της νόσου και την ίαση του ήπατος δεν υπάρχει.

Οι διαθέσιμες θεραπείες αποσκοπούν στον περιορισμό της εξέλιξης της νόσου, την υποστήριξη του οργανισμού και την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Ανάλογα με τα πρωτογενή αίτια της νόσου, οι θεραπείες περιλαμβάνουν κατάλληλες φαρμακευτικές αγωγές, διατροφικές οδηγίες και διακοπή του αλκοόλ.

Σε προχωρημένα στάδια της νόσου η μοναδική επιλογή είναι η μεταμόσχευση του ήπατος.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να μειώσει τον κίνδυνο για κίρρωση του ήπατος

Το βασικότερο είναι η πρόληψη, όπως να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο νόσησης από ιούς που προκαλούν ηπατίτιδα. Ο εμβολιασμός, η ατομική υγιεινή και η χρήση προφυλακτικού είναι σημαντικά μέτρα.

Επίσης η ορθή κατανάλωση αλκοόλ, η συστηματική άσκηση, η υγιεινή διατροφή και το ετήσιο ιατρικό check up, αποτελούν τον χρυσό κανόνα για την πρόληψη της νόσου.