_edited.png)
Ο εγκέφαλος αποτελεί το σπουδαιότερο όργανο του οργανισμού αφού ελέγχει και συντονίζει όλες του τις λειτουργίες.
Έχει βάρος περίπου 1,3 κιλά περιέχει 100 δισεκατομμύρια νευρώνες και 100 τρισεκατομμύρια συνάψεις.
Ο εγκέφαλος αποτελεί την έδρα της νοημοσύνης, της συνείδησης, της σκέψης, της αντίληψης, της μνήμης, της λογικής, της κρίσης, των αισθήσεων και των συναισθημάτων.
Ο εγκέφαλος αποτελείται από τα εγκεφαλικά ημισφαίρια, την παρεγκεφαλίδα και το εγκεφαλικό στέλεχος.
Τα μέρη που χωρίζεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι:
Ο Μετωπιαίος λοβός που εδρεύουν η νοημοσύνη, η κρίση, η προσωπικότητα, η συμπεριφορά, τα συναισθήματα, η ομιλία και η κίνηση
Ο Βρεγματικός λοβός που εδρεύουν οι αισθήσεις, ο πόνος και η θερμοκρασία
Ο Ινιακός λοβός που εδρεύει η οπτική αντίληψη
Ο Κροταφικός λοβός που εδρεύει η ομιλία, η μνήμη και η ακοή
Ο εγκέφαλος για να λειτουργήσει χρειάζεται συνεχή και σταθερή παροχή αίματος από τις 2 κύριες αρτηρίες, τις καρωτίδες που βρίσκονται στις πλευρές του τραχήλου και οι οποίες διακλαδώνονται σε μικρότερα αγγεία που παρέχουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στον εγκέφαλο.
Όταν κάποιο αγγείο διαρραγεί ή αποφραχθεί από στένωση ή από θρόμβο, τότε δημιουργείται αιφνίδια αιμορραγία μέσα ή γύρω από τον εγκέφαλο ή αναστολή της παροχής αίματος προς τον εγκέφαλο προκαλώντας αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν την 3η σε σειρά αιτία θανάτου μετά το έμφραγμα του μυοκαρδίου και τον καρκίνο. Ταυτόχρονα αποτελούν την βασικότερη αιτία μόνιμης αναπηρίας.
Πως δημιουργείται το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τις περισσότερες φορές γίνεται απότομη απόφραξη ενός αγγείου σε μία περιοχή του εγκεφάλου λόγω στένωσης ή λόγω ενός θρόμβου από την καρδιά ή τις καρωτίδες. Αυτό είναι το ισχαιμικό εγκεφαλικό.
Κάποιες άλλες φορές (περίπου 20% των περιστατικών), προκαλείται ενδοκρανιακή ή υπαραχνεοειδής αιμορραγία στον εγκέφαλο από την ρήξη μικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου που «σκάνε». Αυτό είναι το αιμορραγικό εγκεφαλικό.
Ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που θα προσβληθεί από το εγκεφαλικό, καθώς και από την διακοπή ή απώλεια της λειτουργίας των εγκεφαλικών κυττάρων, διαταράσσεται ή σταματά και η λειτουργία διαφόρων λειτουργιών του σώματος, όπως η ομιλία, η κινητικότητα, η όραση, οι νοητικές λειτουργίες, η αισθητικότητα, η μυϊκή δύναμη, κ.α.
Εκτός από το ισχαιμικό και το αιμορραγικό εγκεφαλικό, υπάρχει άλλη μία κατηγορία, το παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Στο παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, τα συμπτώματα διαρκούν από λίγα λεπτά έως κάποιες ώρες, αφού ο ίδιος ο οργανισμός διορθώνει τη βλάβη από μόνος του και ο ασθενής επανέρχεται πλήρως.
Ωστόσο ένα παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, σηματοδοτεί ότι ο ασθενής έχει υψηλή πιθανότητα να υποστεί ένα σοβαρότερο εγκεφαλικό, γι’ αυτό και ο ασθενής χρήζει άμεσης ιατρικής θεραπείας.
Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι παράγοντες κινδύνου είναι:
Η αύξηση της ηλικίας (άνω των 40 ετών)
Το οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου, θρομβώσεων, εγκεφαλικού
Η αρτηριακή υπέρταση και η αυξημένη χοληστερίνη
Το κάπνισμα
Ο σακχαρώδης διαβήτης
Οι καρδιακές παθήσεις , όπως η στεφανιαία νόσος και η κολπική μαρμαρυγή
Τα αντισυλληπτικά χάπια
Τα ναρκωτικά
Η πρόσφατη εγκυμοσύνη
Η έλλειψη άσκησης
Η παχυσαρκία
Το άγχος
Η κακή και μη ισορροπημένη διατροφή
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Ποια είναι τα σημεία και συμπτώματα ενός αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Τα συμπτώματα ξεκινούν συνήθως απότομα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθούν σε βάθος ωρών ή ημερών.
Ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που έχει προσβληθεί, τα συμπτώματα διαφέρουν σημαντικά στη βαρύτητα και στη διάρκεια τους.
Τα βασικά συμπτώματα μπορεί να είναι:
Ασυμμετρία προσώπου και δυσκολία στη κίνηση της γλώσσας
Αδυναμία, παράλυση σε ένα ή πολλά μέρη του σώματος
Αδυναμία με υπαισθησία και μουδιάσματα στη δεξιά ή αριστερή πλευρά του σώματος και στο πρόσωπο
Πρόβλημα στην όραση, απώλεια όρασης, θολή όραση ή διπλωπία
Δυσκολία ή αδυναμία στην ομιλία, ακατάληπτη εκφορά λόγου, προβλήματα στην αντίληψη
Ξαφνική εμφάνιση ιλίγγου, αστάθεια, πρόβλημα στη βάδιση, ζαλάδα, απώλεια ισορροπίας ή συντονισμού των κινήσεων
Αιφνίδια προβλήματα ακοής
Εμφάνιση αιφνίδιου δυνατού πονοκεφάλου
Αιφνίδια έναρξη σπασμών
Αιφνίδια απώλεια συνείδησης
Πως γίνεται η διάγνωση ενός εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση. Για τον εντοπισμό της θέσης και της αιτίας του εγκεφαλικού, ο ασθενής θα υποβληθεί σε αιματολογικές εξετάσεις, νευρολογικό έλεγχο, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, απεικόνιση αγγείων, ηλεκτροκαρδιογράφημα, triplex καρωτίδων και triplex καρδιάς.
Ποια είναι η θεραπεία του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ανάλογα με την βαρύτητα και το είδος τους εγκεφαλικού η θεραπεία περιλαμβάνει:
Αν ο ασθενής προσέλθει με ισχαιμικό εγκεφαλικό στο νοσοκομείο το αργότερο 4 με 5 ώρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων, τότε γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση θρομβολυτικών φαρμάκων και αντιπηκτικής αγωγής.
Με τη θεραπεία αυτή λύεται ο θρόμβος και αποκαθίσταται η κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή του εγκεφάλου που ισχαιμεί. Όσο πιο σύντομα γίνει η θρομβόλυση, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος για τον ασθενή, και μεγαλύτερη η πιθανότητα να είναι αποτελεσματική η θεραπεία. Επίσης για το ισχαιμικό εγκεφαλικό μπορεί να γίνει μικροεπέμβαση για την τοποθέτηση ενδοαγγειακού stent.
Αν ο ασθενής προσέλθει στο νοσοκομείο με αιμορραγικό εγκεφαλικό τότε η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική μέχρι να απορροφηθεί πλήρως το αιμάτωμα, ή η επεμβατική αφαίρεση του ενδοεγκεφαλικού αιματώματος μέσω κρανιοτομίας ή κρανιοανατρήσεως και στερεοτακτικής αναρροφήσεως.
Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης για την αποφυγή ενός εγκεφαλικού επεισοδίου.
Τα βασικότερα μέτρα για την μείωση των παραγόντων κινδύνου, είναι:
Η παρακολούθηση και ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Η παρακολούθηση και ρύθμιση της χοληστερίνης
Η παρακολούθηση και ρύθμιση του σακχάρου
Η υγιεινή διατροφή και ιδιαίτερα φτωχή σε αλάτι
Η διακοπή του καπνίσματος
Η συστηματική σωματική άσκηση
Η ελάττωση του σωματικού βάρους
Η αποφυγή του αλκοόλ
Η αποφυγή του άγχους
Η έγκαιρη αναγνώριση των προειδοποιητικών σημείων ενός εγκεφαλικού επεισοδίου