Μπέλλος Νικόλαος MD 
Ειδικός Παθολόγος

Το ασβέστιο αποτελεί απαραίτητο συστατικό για τη διατήρηση του οργανισμού στην ζωή, ρυθμίζοντας τη φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος, του μυοσκελετικού συστήματος, του κυκλοφορικού συστήματος, κ.α.

Το ασβέστιο βρίσκεται κατά 98% στα οστά και τα δόντια, ενώ ένα 2% υπάρχει στην κυκλοφορία του αίματος.

Οι φυσιολογικές τιμές του ασβεστίου στο αίμα, είναι από 8,5 έως 10,4 mg/dl.

Όταν όμως τα επίπεδα ασβεστίου ξεπεράσουν τα 10,5 mg/dl, τότε παρουσιάζεται η διαταραχή που ονομάζεται υπερασβεστιαιμία και που δηλώνει την περίσσεια ασβεστίου στον οργανισμό.

Η υπερασβεστιαιμία διακρίνεται ανάλογα με τα επίπεδα του ασβεστίου, σε:

• Ήπια : με  Ασβέστιο 10.5-11.9mg/dl

• Μέτρια : με Ασβέστιο 12-13.9mg/dl

• και Yπερασβεστιαιμική κρίση : με  Ασβέστιο 14-16mg/dl

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της υπερασβεστιαιμίας

Παρότι ο ήπιος βαθμός υπερασβεστιαιμίας δεν προκαλεί έντονη συμπτωματολογία, εντούτοις όσο ανεβαίνουν τα επίπεδα του ασβεστίου, δημιουργούνται μία σειρά από διαταραχές και δυσλειτουργίες στον οργανισμό, ακόμη και απειλή για την ζωή του ασθενούς.

Σε περίπτωση σοβαρής υπερασβεστιαιμίας εκδηλώνονται ένα ή και περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Υπερβολική δίψα, υπερβολική ούρηση, πόνους στα νεφρά, νεφρολιθίαση και νεφρική ανεπάρκεια, λόγω της διαταραχής της νεφρικής λειτουργίας.

• Μυοσκελετικούς πόνους, κράμπες, μυϊκή αδυναμία, κόπωση, οστεοπόρωση και κατάγματα, λόγω της διαταραχής του μυοσκελετικού συστήματος.

• Νευρολογικά συμπτώματα όπως λήθαργος, πονοκέφαλοι, κατάθλιψη, απώλεια μνήμης, σύγχυση, άνοια, κ.α., λόγω της διαταραχής του νευρικού συστήματος.

• Υπέρταση, υπόταση, αρρυθμίες, ταχυκαρδίες και πόνο στο στήθος, λόγω ότι τα υψηλά επίπεδα ασβεστίου επηρεάζουν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς.

• Πεπτικές διαταραχές, όπως: ανορεξία, ναυτία, δυσπεψία, στομαχόπονο, πεπτικό έλκος, δυσκοιλιότητα, παγκρεατίτιδα, κ.α., λόγω της διαταραχής του πεπτικού συστήματος.

 

Ποια είναι τα αίτια της υπερασβεστιαιμίας

Τα δύο βασικότερα αίτια της υπερασβεστιαιμίας (περίπου το 90% των περιπτώσεων), είναι ο υπερπαραθυρεοειδισμός και ο καρκίνος.

Ιδιαίτερα ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός αποτελεί την  πιο συχνή αιτία. Πρόκειται για διαταραχή (υπερλειτουργία) των παραθυρεοειδών αδένων (4 μικροί αδένες μεγέθους φακής που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα), οι οποίοι ρυθμίζουν τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.

Οι κακοήθειες που προκαλούν υπερασβεστιαιμία, είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, του μαστού, του αιμοποιητικού και των οστών.

Άλλα σπανιότερα αίτια που προκαλούν υπερασβεστιαιμία, είναι:

Η φυματίωση, η σαρκοείδωση, η ιστοπλάσμωση, η νόσος του Crohn, η νόσος του Paget, ο υπερθυρεοειδισμός, η νεφρική ανεπάρκεια, η υπερβολική λήψη ασβεστίου μέσω διατροφής, η παρατεταμένη κατάκλιση, η αφυδάτωση, ορισμένα φάρμακα (λίθιο, θειαζιδικά διουρητικά, αντιόξινα, η υπερβολική λήψη βιταμίνης D),  ορισμένοι κληρονομικοί παράγοντες, κ.α.

 

Πως γίνεται η διάγνωση της υπερασβεστιαιμίας

Αν κατά τον αιματολογικό έλεγχο ανιχνευθούν υψηλά επίπεδα ασβεστίου, τότε ο γιατρός θα ζητήσει περαιτέρω εξετάσεις για να διαπιστώσει την αιτία της υπερασβεστιαιμίας. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ασβέστιο πλάσματος, PTH, TSH, Βιταμίνη D, κρεατινίνη, ουρία, ηλεκτρολύτες, ούρα 24ώρου, ακτινογραφία θώρακος, μαστογραφία, US νεφρών, αξονική και μαγνητική τομογραφία, σπινθηρογράφημα οστών, σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών, μέτρηση οστικής πυκνότητας, κ.α

 

Ποια είναι η θεραπεία της υπερασβεστιαιμίας

Αρχικά χορηγείται στον ασθενή ενυδάτωση με ορό και στην συνέχεια διουρητικά, διφωσφονικά, καλσιτονίνη, κορτικοστεροειδή και άλλα φάρμακα. Σε σοβαρές περιπτώσεις η αιμοκάθαρση απομακρύνει αποτελεσματικά το ασβέστιο από τον οργανισμό.

Ωστόσο η θεραπευτική προσέγγιση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της νόσου που προκαλεί τα υψηλά επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα. Για παράδειγμα, στις περιπτώσεις πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού, ενδείκνυται η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των ανώμαλων παραθυρεοειδών αδένων.