Μπέλλος Νικόλαος MD 
Ειδικός Παθολόγος

Το πεπτικό έλκος είναι η διάβρωση του βλεννογόνου του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου που αποτελεί τη συνέχεια του στομάχου μαζί με το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου.

Το έλκος του στομάχου προσβάλλει συνήθως  άτομα  ηλικίας από 40 ετών και πάνω, ενώ το έλκος του δωδεκαδακτύλου προσβάλει νεαρότερες ηλικίες (από 20 ετών) και είναι 5-7 φορές πιο συχνό απ' αυτό του στομάχου.

Στην σύγχρονη εποχή μας τα πεπτικά έλκη παρουσιάζονται με την ίδια σχεδόν συχνότητα και στα δύο φύλα.

Παρότι σαν πάθηση έχουν χαμηλή θνητότητα, εντούτοις τα πεπτικά έλκη ταλαιπωρούν τους ασθενείς με επαναλαμβανόμενους πόνους, ενώ  μπορεί να δημιουργήσουν και σοβαρές επιπλοκές όπως γαστρορραγία, διάτρηση και πυλωρική στένωση.

 

Ποιά είναι τα συμπτώματα που προκαλεί το έλκους στομάχου και το έλκος δωδεκαδακτύλου;

Το πιο κοινό σύμπτωμα του έλκους στομάχου είναι ο περιοδικός και καυστικός πόνος μεταξύ του στέρνου και της κοιλιάς που μπορεί να εμφανίζεται είτε το πρωί, είτε μετά τα γεύματα. Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι: ο μετεωρισμός, η ναυτία, τα ρεψίματα, οι καούρες, το φούσκωμα, η απώλεια της όρεξης, η υπερβολική έκκριση σιέλων,  κ.α.

Αν ένα έλκος στομάχου προκαλέσει γαστρορραγία, τότε παρουσιάζονται αιματηροί έμετοι και  μέλαινες κενώσεις.

Το έλκος του δωδεκαδακτύλου προκαλεί περιοδικούς πόνους με εξάρσεις συνήθως την άνοιξη και το φθινόπωρο. Προκαλεί αίσθηση δυσπεψίας και βραδινό πόνο που ξυπνάει τον ασθενή.  

 

Ποιά είναι τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν το πεπτικό έλκος;

Έχει διαπιστωθεί ότι το 90% των δωδεκαδακτυλικών ελκών και το 75% των ελκών του στομάχου είναι θετικά στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.

Αυτό σημαίνει ότι το  ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Gram αρνητικό μικροαερόφιλο βακτήριο), συνδέεται άμεσα με τα πεπτικά έλκη αφού προκαλεί λοίμωξη και χρόνια φλεγμονή του στομαχικού βλεννογόνου.

Άλλο συχνό αίτιο που μπορεί να προκαλέσει πεπτικό έλκος, είναι λήψη ΜΣΑΦ (μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φάρμακων), όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη, η δικλοφενάκη, κ.α., που καταστρέφουν τον βλεννογονικό φραγμό.

Ωστόσο πεπτικό έλκος μπορεί να προκαλέσουν ή να ευνοήσουν την δημιουργία του και άλλα αίτια όπως:

• Η κυστική ίνωση

• Το σύνδρομο βραχέος εντέρου

• Ο υπερπαραθυρεοειδισμός

• Το σύνδρομο Zollinger-Ellison

• Η νόσος Crohn και η Κοιλιοκάκη

• Οι λοιμώξεις από: κυτταρομεγαλοϊό,Epstein-Barr virus, HIV, herpes simplex, influenza, σύφιλη, Candida albicans, κ.α

• Η κίρρωση του ήπατος

• Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια

• Η χρήση κοκαΐνης

• Οι χημειοθεραπείες, κ.α.

 

Ποιές είναι οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει το πεπτικό έλκος;

Αν ένα πεπτικό έλκος μείνει αθεράπευτο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στην υγεία του ασθενούς , καθώς ακόμη και καταστάσεις απειλητικές για την ζωή του.

Οι επιπλοκές είναι:

• Αιμορραγία από ρήξη αγγείου του πεπτικού βλεννογόνου, που προκαλεί αιματηρούς εμέτους ή και μαύρες δύσοσμες κενώσεις.

• Διάτρηση του τοιχώματος του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου και πρόκληση περιτονίτιδας που αποτελεί επείγον χειρουργικό σύμβαμα.

• Πυλωρική στένωση λόγω της πάχυνσης που δημιουργείται στο τελευταίο τμήμα του στομάχου τον πυλωρό, παρεμποδίζοντας την κένωση του στομάχου.

 

Με ποιόν τρόπο γίνεται η διάγνωση του πεπτικού έλκους;

Η αρχική διάγνωση μπορεί να τεθεί από τον έμπειρο γιατρό βάσει της κλινικής εξέτασης και του ιστορικού του ασθενούς. 

Επειδή όμως υπάρχουν πολλές παθήσεις που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, ο γιατρός θα ζητήσει τον ενδοσκοπικό έλεγχο του ανωτέρου πεπτικού του ασθενούς  που θα επιβεβαιώσει με ακρίβεια την αρχική διάγνωση. 

Εξέταση με μεγάλη διαγνωστική αξία είναι το test εκπνοής αέρα, για την αναζήτηση του ελικοβακτηριδίου, ως ενοχοποιητικός παράγοντας δημιουργίας έλκους στο πεπτικό.