Μπέλλος Νικόλαος MD 
Ειδικός Παθολόγος

Οι καρωτίδες είναι δύο κύριες αρτηρίες που ξεκινούν από την αορτή, διατρέχουν τον τράχηλο του ανθρώπου (μία σε κάθε πλευρά του λαιμού) και φτάνουν μέχρι το κεφάλι.

Κάθε καρωτίδα χωρίζεται στην έσω καρωτίδα και την έξω καρωτίδα.

 

Οι έσω καρωτίδες τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο (μία για κάθε εγκεφαλικό ημισφαίριο) και οι έξω καρωτίδες τροφοδοτούν με αίμα το πρόσωπο και το κεφάλι.

Φυσιολογικά, το εσωτερικό τοίχωμα των καρωτίδων είναι ομαλό, με τα χρόνια όμως αναπτύσσεται αθηρωματική πλάκα από εναποθέσεις χοληστερίνης και ασβεστίου.

Καθώς εναποτίθεται περισσότερη αθηρωματική πλάκα, οι καρωτίδες στενεύουν, σκληραίνουν και αποφράσσονται, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αιματική ροή στον εγκέφαλο προκαλώντας διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας.

Η μεγαλύτερη επικινδυνότητα μπορεί να προκύψει στην περίπτωση που αποσπασθεί ένα κομμάτι της αθηρωματικής πλάκας, ή δημιουργηθεί κάποιος θρόμβος αποφράσσοντας κάποια εγκεφαλική αρτηρία προκαλώντας ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

 

Ο κυριότερος παράγοντας για την ανάπτυξη της καρωτιδικής νόσου είναι η αθηροσκλήρωση.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της καρωτιδικής νόσου

Στα αρχικά της στάδια η καρωτιδική νόσος είναι ασυμπτωματική και δυστυχώς η πρώτη της εκδήλωση αποτελεί το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να υποστεί ένα παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο που να  διαρκέσει από λίγα λεπτά έως και λιγότερο από 24 ώρες, εκδηλώνοντας συμπτώματα, όπως:

• απώλεια της όρασης από το ένα μάτι

• μούδιασμα ή αδυναμία σε μία πλευρά του σώματος

• αδυναμία ελέγχου των κινήσεων του χεριού ή του ποδιού

• δυσκολία στην ομιλία

• λιποθυμικό επεισόδιο

 

Στην περίπτωση ενός παροδικού ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου τα συμπτώματα υποχωρούν εντελώς μέσα σε 24 ώρες.

Σε κάθε περίπτωση όμως ο ασθενής θα πρέπει να οδηγηθεί στον γιατρό για περαιτέρω διερεύνηση ώστε να προληφθεί μία μεγαλύτερη και μόνιμη βλάβη.

 

Ποιοι είναι οι παράγοντες κίνδυνου για την καρωτιδική νόσο & ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Η αθηρωματική πλάκα αναπτύσσεται σταδιακά με την γήρανση του οργανισμού. Η καρωτιδική νόσος προσβάλλει άτομα ηλικίας πάνω από 60 ετών και είναι συχνότερη στους άνδρες από τις γυναίκες.

Ωστόσο ορισμένοι παράγοντες ενισχύουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου.

Οι πιο σημαντικοί από αυτούς είναι:

• το κάπνισμα

• ο σακχαρώδης διαβήτης

• η αρτηριακή υπέρταση

• η υψηλή χοληστερόλη στο αίμα (υπερχοληστερολαιμία) και τα τριγλυκερίδια

• το ιστορικό άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων (στεφανιαία νόσος, περιφερική αρτηριοπάθεια)

• η κληρονομικότητα

• η παχυσαρκία

• η έλλειψη άσκησης και η καθιστική ζωή

• τα ανευρύσματα καρωτίδας

• η ινομυϊκή δυσπλασία

 

Πως γίνεται η διάγνωση της καρωτιδικής νόσου

Ο παθολόγος θα λάβει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και θα τον εξετάσει κλινικά.

Θα παραπέμψει τον ασθενή σε περαιτέρω υπερηχογραφικό έλεγχο, όπως: έγχρωμο υπερηχογράφημα (triplex) καρωτίδων και σπονδυλικών αρτηριών, triplex καρδιάς, καθώς και ηλεκτροκαρδιογράφημα.

Άλλες εξετάσεις που μπορεί να συστήσει ο γιατρός να γίνουν είναι: η αξονική τομογραφία εγκεφάλου, η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, η αξονική αγγειογραφία και η μαγνητική αγγειογραφία καρωτίδων και εγκεφαλικών αρτηριών.

 

Ποια είναι η αντιμετώπιση της καρωτιδικής νόσου

Ανάλογα με τον βαθμό της πάθησης, η αντιμετώπιση στοχεύει αφενός στην αναχαίτιση της νόσου και την σταθεροποίηση της στένωσης και αφετέρου την επεμβατική αποκατάσταση/διάνοιξη της αρτηρίας.

Η συντηρητική αντιμετώπιση συνίσταται στις φαρμακευτικές αγωγές για τον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου, όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, οι υπερλιπιδαιμίες, καθώς και στην αγωγή με αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα.

Επιπλέον ο γιατρός θα δώσει γραπτές οδηγίες στον ασθενή για την αλλαγή στον τρόπο ζωής του, της διατροφής του και την διακοπή του καπνίσματος.

Σε μεγαλύτερου βαθμού στενώσεις απαιτείται επεμβατική αντιμετώπιση, όπως η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή, και η καρωτιδική αγγειοπλαστική.