Μπέλλος Νικόλαος MD 
Ειδικός Παθολόγος

Η υπονατριαιμία 

​

Η υπονατριαιμία παρότι είναι η πιο συχνή ηλεκτρολυτική διαταραχή εντούτοις αποτελεί μια σοβαρή παθολογική κατάσταση η οποία εμφανίζεται όταν το επίπεδο του νατρίου στο αίμα πέφτει κάτω από 135 mEq / L , (138-142 οι φυσιολογικές τιμές).

​

Η υπονατριαιμία είναι επικίνδυνη και μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα κλινικών συμπτωμάτων, από ήπια έως σοβαρά ή ακόμα και απειλητικά για τη ζωή.

Ο κίνδυνος από την υπονατριαιμία προκαλείται από τη διαταραχή της ισορροπίας υγρών κατά μήκος του αιματοεγκεφαλικού φραγμού με αποτέλεσμα την γρήγορη εισροή υγρών στον εγκέφαλο.

Αυτή η κατάσταση προκαλεί οίδημα στον εγκέφαλο και μία σειρά από επακόλουθες νευρολογικές επιπλοκές, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο.

​

Τα συμπτώματα της υπονατριαιμίας αρχίζουν συνήθως όταν τα επίπεδα του νατρίου στο αίμα πέσουν κάτω από 130, ενώ όταν τα επίπεδα κατέβουν κάτω από το 120, τότε προκύπτει μία σοβαρή και επείγουσα κατάσταση.

 

• Μία μείωση στο νάτριο αίματος μεταξύ 125-135 mEq/L είναι συχνά ήπια,  με ήπιες γαστρεντερικές ενοχλήσεις, φούσκωμα στο στομάχι, απώλεια ενέργειας και κόπωση, κεφαλαλγία, ψευδαισθήσεις, ταχυκαρδία, ξηροστομία και ελαφρά ναυτία.

 

• Όταν τα επίπεδα πέσουν κάτω από 125 mEq/L, τότε τα συμπτώματα γίνονται θορυβώδη όπως : δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο στα χέρια και στα πόδια, αφύσικη κούραση, ανησυχία και ευερεθιστότητα, απώλεια της συνείδησης, προσωρινή απώλεια μνήμης, σύγχυση και αποπροσανατολισμός.

 

• Όταν τα επίπεδα του νατρίου στο αίμα πέσουν κάτω από 120 mEq/L τότε αυξάνει η πιθανότητα να παρουσιαστεί καρδιακή προσβολή, μόνιμη εγκεφαλική βλάβη, διακοπή της αναπνοής, κώμα και θάνατος.

 

 

Οι παράγοντες που σχετίζονται με την υπονατριαιμία περιλαμβάνουν:

• Ορισμένα φάρμακα, όπως κάποια διουρητικά, αντικαταθλιπτικά και φάρμακα για τον πόνο, τα οποία αυξάνουν τη συχνότητα της ούρησης και της εφίδρωσης περισσότερο από το κανονικό με αποτέλεσμα  να αφυδατωθεί ο οργανισμός και να χάσει μεγάλη ποσότητα ηλεκτρολυτών.

​

• Οι χρόνιες διάρροιες ή οι συνεχόμενοι έμετοι όπου το σώμα χάνει σταθερά υγρά και ηλεκτρολύτες, όπως το νάτριο.

​​

• Ορισμένες παθήσεις της καρδιάς, των νεφρών και του ήπατος που μπορεί να αυξήσουν τη συσσώρευση υγρών στο σώμα, με αποτέλεσμα την αραίωση του νατρίου στο αίμα.

​​

• Η υπερβολική κατανάλωση νερού που μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα τους αίματος σε νάτριο.

 

• Ορισμένα ορμονολογικά σύνδρομα και παθήσεις που προκαλούν διατάραξη της ισορροπίας του νερού και των ηλεκτρολυτών.  

​​

​

 

Για την διάγνωση της υπονατριαιμίας σε ένα ασθενή, έχουν ιδιαίτερη σημασία τα ακόλουθα:

• Το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς για τυχόν προϋπάρχουσα πάθηση όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, η κίρρωση του ήπατος, η νεφροπάθεια, ή η λήψη φαρμάκων όπως τα διουρητικά.

• Η κλινική εξέταση και η εκτίμηση του επιπέδου ενυδάτωσης του ασθενούς.

• Ο εργαστηριακός έλεγχος των τιμών  του νατρίου στο αίμα και στα ούρα.

​

​

Επίσης πολύ ωφέλιμο είναι το εξής:

Όταν βλέπουμε κάποιον άνθρωπο με σύγχυση, αποπροσανατολισμό, ή με μειωμένη διανοητική λειτουργία, δεν θα πρέπει να πιθανολογούμε μόνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, γιατί  απ΄ότι είδαμε τα ίδια συμπτώματα μπορούν να προκληθούν από  υπονατριαιμία.